Deze keer toch iets anders

Eigenlijk heb ik aan mijn artikel in Accountancynieuws niets toe te voegen deze keer. Daarom deze week gewoon iets anders. Ik had mij voorgenomen om in mijn weblog niet over politiek te schrijven, maar deze keer kan ik het even niet laten. Vandaar vandaag mijn mening over een heikel punt: de Olympische Spelen boycotten.

Ik was gisteravond op de Chinese nieuwjaarsreceptie van de Chinese ondernemersvereniging in Rotterdam. Ik heb na de uitzending van Paul en Witteman van afgelopen woensdag wel even getwijfeld, want als ik de standpunten van de heer Van Muiswinkel CS volg, dan zou ik toch ook deze bijeenkomst moeten boycotten.

Laat ik dan maar direct en duidelijk zijn: ik vind de actie van de heer Van Muiswinkel verwerpelijk en onverstandig. Helemaal niet omdat ik denk dat de heer van Muiswinkel dat doet uit persoonlijk gewin, daarvoor acht ik hem gewoon veel te hoog. Wel omdat ik van mening ben dat je ieder land de ruimte moet geven voor de eigen (vaak moeilijke) weg naar democratie en persoonlijke vrijheid. Natuurlijk ben ik ook van mening dat de mensenrechten in China moeten verbeteren. Erger nog, mijn eigen familie is niet ongeschonden uit de culturele revolutie gekomen. De verhalen die je daarover hoort, tarten het gezonde verstand. Toch moeten we oppassen met de mededeling dat wij vanuit onze normen en waarden vinden dat wat in China gebeurt verwerpelijk is; dan moet je eerst beter kijken naar het land. Doe je dat namelijk ongenuanceerd, dan bedrijf je dezelfde politiek die Bush hanteerde om zijn gelijk over Irak te krijgen.

Terug naar China. China is een land dat zich heel lang afzijdig heeft gehouden van de rest van de wereld. Het kende al vroeg een zeer hoge beschaving, echter ook met soms nare trekjes van de leiders. Op dit ogenblik kunt u bijvoorbeeld in Assen gaan kijken naar enkele schitterde beelden van het stenen Leger bij Xian. Beseft u goed dat deze beelden werden gemaakt voor het begin van onze moderne jaartelling (221-214 v. Chr.) en wij toen dus nog hier in berenvellen rondliepen. Waarschijnlijk zijn de makers van de beelden vermoord toen de Keizer Qin Shi Huang overleed, maar toen was de heer Van Muiswinkel er nog niet om te protesteren.
Pas in de tijd van de VOC kwam er het eerste voorzichtige contact met het westen. Vooral in Sjanghai en Kanton ontstonden westerse handelsmissies van onder andere de Nederlanders, Engelsen en Spanjaarden. Deze ruilden specerijen en kostbaarheden voor opium. Ja, u leest het goed, feitelijk was onze eigen VOC waar zo vaak aan gerefereerd wordt, niets meer dan een organisatie die handelde in drugs. Deze drugs leidden onder andere tot de verschillende opiumoorlogen die China verder in verval brachten. Met het vertrek van de laatste keizer en de komst van het Communisme sloot China zich weer lange tijd af van de rest van de wereld. Pas met het bezoek van Nixon kwam er weer de eerste vorm van openheid en leerden we langzaam weer meer van China kennen. Eigenlijk is China pas de laatste twintig jaar open en heeft het zich omgevormd tot de fabriek van de wereld.

Beetje bij beetje komen er meer vrijheden voor mensen. Het studentenprotest uit 1989 werd door de Chinese leiders hard neergeslagen en ook door heel de wereld veroordeeld. China is echter na 1989 nog verder opengegaan, omdat de leiders mijns inziens beseften dat er geen weg terug meer was. De Olympische Spelen zijn naar mijn idee een volgend momentum om China verder voor te stellen aan de wereld. Niet als het land van de Foe Yong Hai, maar als een land waar ruim 1,3 miljard heel gastvrije mensen wonen die u graag willen laten kennismaken met hun rijke cultuur en gewoontes.

Van Muiswinkel gaf aan dat het erg onrustig was in China en dat hij eigenlijk wel hoopte op een snelle ommekeer in China. Ik hoop het niet, want wat gebeurt er als er 1,3 miljard Chinezen op drift raken? Op iedere hoek van de straat een wokrestaurant? Of misschien nog vele malen erger, een derde wereldoorlog? China bevindt zich nu op een pad waarin er geen weg terug meer is. Beseft moet ook worden dat China een groot land is met, nogmaals, 1,3 miljard mensen. Overigens, de Chinese traditie leert daarbij eigenlijk dat het individu een ondergeschikte rol speelt. Een verjaardag wordt in China niet gevierd, we zijn met z’n allen jarig op Chinees oud en nieuw. In China komt de achternaam altijd voor de voornaam, het gaat niet om het individu, maar om de clan waar hij uit komt. Persoonlijke vrijheid, zoals bedoeld door Van Muiswinkel, heeft in China een andere dimensie.

Kortom, het nu boycotten van de Olympische Spelen is niet verstandig. Gun China haar eigen tijdspad in de ontwikkeling naar een democratische samenleving waar meer plaats is voor persoonlijke vrijheid en mensenrechten. De weg daar naartoe is lang. Nu met het Nederlandse vingertje zwaaien heeft geen zin en vanuit historisch perspectief heeft Nederland ook geen schoon verleden in de relatie met China.

Tot slot zou ik de heer Van Muiswinkel willen verzoeken om eens wat dichter in de buurt te kijken. In het land waar hij nu woont en welke ontwikkeling wij de afgelopen vijf jaar hebben doorgemaakt. Is hij daar trots op?