Op 23 maart sprak ik op een bijeenkomst van DCFA samen met Hans Hoogervorst. Hierbij een kort verslag (met dank aan FM.NL) en de presentatie.
Dat IFRS internationaal de leidende standaard wordt, daarover waren sprekers en aanwezigen op de jaarlijkse DCFA-themabijeenkomst Business Valuation het eens. Voordat het zover is, zijn er echter nog talloze vragen die antwoorden verlangen. Vragen die variëren van puur inhoudelijke -fair value en impairment tests- tot 'Gaat het nu primair om transparantie of om stabiliteit?' Hans Hoogervorst, bestuursvoorzitter AFM, en per 1 juli voorzitter van de International Accounting Standards Board (IASB) en Fou-Khan Tsang, voorzitter Raad van bestuur Alfa accountants, geven hun opinie.
‘Rond IFRS (International Financial Reporting Standards) zijn al jaren heftige debatten, ‘weet Hans Hoogervorst die hier momenteel al volop mee wordt geconfronteerd maar voor wie IFRS dagelijks kost wordt in zijn nieuwe functie als IASB-voorzitter, de organisatie achter de internationale boekhoudregels. ‘Debatten die soms gaan over in mijn opinie irrelevante vragen als: ‘Wie wordt de primaire IFRS- gebruiker (investeerder? Consument? Financieel toezichthouder?)?’ Of: ‘Moet het transparantie of stabiliteit bieden?’
Antwoorden hierop zijn kort en krachtig te geven. Zo moeten cijfers voor iedereen in de financiële wereld inzichtelijk, getrouw en transparant zijn. En wat betreft transparantie of stabiliteit? Er is geen inherente tegenstelling tussen transparantie en stabiliteit. Er is geen stabiliteit zonder transparantie. Verslaglegging kan bijdragen aan de stabiliteit, maar het kan geen stabiliteit bieden waar geen stabiliteit is.’
Van Fair Value tot goodwill
Nee, neem dan de inhoudelijke vragen. Ook daar valt nog veel over te discussiëren. Zo blijken balansen van banken – onder meer door de boekhoudregel Fair Value – eerder overgewaardeerd dan ondergewaardeerd, zoals de critici van IFRS beweren. De internationale boekhoudregels dwingen banken om bepaalde bezittingen te waarderen tegen marktprijzen - 'fair value'. Fors afschrijven op complexe beleggingsproducten op de balans wordt hierdoor noodzakelijk waardoor banken in de problemen komen.
Onder politieke druk werkt de IASB nu aan een versoepeling van de regels. Volgens de AFM-voorzitter vergeten critici dat de gewone kredieten die banken zelf verstrekken niet tegen marktwaarde worden geboekt. Eventuele verliezen op deze kredieten worden pas genomen op het moment dat zij zich voordoen. Daarom staan deze bezittingen volgens Hoogervorst te gunstig in de boeken.
Een ander issue dat complex kan zijn of vragen kan oproepen, is de verplichting van een Purchase Price Allocation. Als bij een overname de aankoopsom in de jaarrekening van de overnemende partij wordt verwerkt, is in veel gevallen sprake van goodwill. Onder IFRS dient de aankoopsom te worden gealloceerd aan alle te identificeren bezittingen (zoals merknamen, contracten en klantrelaties), schulden en (voorwaardelijke) verplichtingen. Deze posten worden door de overnemende partij op fair value gewaardeerd. Wat na de allocatie resteert, is goodwill.
Ondanks de huidige strijd en discussies over de internationale boekhoudregels benadrukt Hoogervorst dat IFRS al de dagelijkse praktijk is in meer dan 100 landen en de enige set van standaards is die de potentie heeft om internationaal toegepast te worden. ‘Daarmee is IFRS een motor voor economische vooruitgang die de geïndustrialiseerde landen met de emerging markets verbindt. Deze standaards zijn van enorme waarde als het gaat om bevordering van transparantie en het voorkomen van onnodige ruis op de balans. Uiteindelijk zal IFRS de wereldtaal worden. Er is geen alternatief. De vraag is alleen wanneer?’
Transparantie is nog niet goed
Een mooie aanvulling, of voor wie het zo interpreteert, contrast, met de presentatie van Hoogervorst, was de eigenzinnige, direct uit de praktijk geputte visie van Fou-Khan Tsang, voorzitter Raad van bestuur Alfa accountants. In zijn presentatie stonden mid market bedrijven en daarmee IFRS SME (Small Medium Entreprises) centraal.
‘In iedere regelgeving bevinden zich zwakheden, ‘ gooit Tsang de knuppel in het hoenderhok. ‘Fair Value bijvoorbeeld is leuk, behalve als markten illiquide worden. En als je niet weet hoe je de prijs moet bepalen, wordt Fair Value complex. Bovendien staat Fair Value versus het voorzichtigheidsprincipe: soms werkt waarderen tegen marktwaarde gewoon niet. Zaken die complex zijn, los je niet op met nog complexere regelgeving. En regelgeving kan ook niet alles zijn omdat er maar op 1 moment wordt gemeten.’
‘Laten we vooral het doel van IFRS -transparantie en hoge kwaliteit regelgeving- goed blijven uitvoeren. Maar laten we er rekening mee houden dat transparantie ook niet zaligmakend is. Immers: als alles transparant wordt, zie je uiteindelijk niets meer. En transparantie wil ook niet zeggen: het is goed. Transparantie kan ook betekenen: de jaarrekening wordt wel dikker, maar begrijp ik het überhaupt nog wel?’ Eigenlijk, zo stelt Tsang, moeten we op zoek naar relevantie, in plaats van transparantie. We moeten informatie hebben die er daadwerkelijk toe doet.
IFRS SME
Op 9 juli 2009 publiceerde de IASB de definitieve IFRS SME-standaard, de op zichzelf staande 'light'-versie van de IFRS-standaarden, bedoeld voor niet-beursgenoteerde ondernemingen. ‘In hoeverre is deze set inmiddels geaccepteerd en ingevoerd?’ vraagt Tsang zich af. ‘ IFRS SME is een zelfstandige set verslaggevingsregels en een versimpeling van IFRS voor beursgenoteerde fondsen; waar de Nederlandse regelgeving 1300 bladzijden beslaat, telt IFRS SME er maar 250.
De uitgangspunten zijn identiek aan IFRS. De SME-standaarden beogen de internationale vergelijkbaarheid van jaarrekeningen te verbeteren en een goed alternatief te bieden voor full IFRS. Inmiddels is IFRS SME in negentien landen verplicht gesteld en in elf landen vrijwillig. Nederland hoort vooralsnog bij geen van beide groepen en wacht op aanpassing van de Vierde en Zevende EU-richtlijn.’
‘Zoals zojuist al door Hans Hoogervorst aangestipt, zijn er ook binnen IFRS SME diverse belangrijke verschillen met de huidige boekhoudregels. Zo bestaat goodwill niet meer, en ook ‘presentatie van voorzieningen’ komt in de huidige regels niet terug. De wet zal op een aantal punten veranderen, maar grote tegenstrijdigheden zijn er eigenlijk niet. Wat betreft verschillen met de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ) kan de berekening van het pensioen als belangrijkste verschil worden beschouwd. IFRS SNE gaat uit van de berekening van de toekomstige waarde.’
Maar de eigenlijke vraag is: zit de praktijk te wachten op een set internationale boekhoudregels? Uit een enquête onder 400 niet beursgenoteerde Nederlandse bedrijven blijkt van niet. De meeste hanteren nu nog steeds de huidige Nederlandse RJ-grondslagen. De keuze om eventueel over te stappen naar IFRS SME is voor ongeveer de helft van de respondenten afhankelijk van de mate van verschil met de RJ-richtlijnen. Hoe groter die verschillen, hoe minder animo voor een overstap.
Als belangrijkste nadelen van een overstap noemen de respondenten de complexiteit van de standaard, het verstrekken van meer toelichtingen, hogere (accountants)kosten en het feit dat opstellen van de jaarrekening meer tijd zal gaan kosten. Toch wijst de voorzitter van de Raad van Bestuur van Alfa Accountants op de voordelen van IFRS SME. Zoals een betere internationale vergelijkbaarheid van ondernemingen; meer transparantie en consistentie, de bereikbaarheid voor de financiering die landgrensoverstijgend is en het feit dat er één set verslaggevingregels is, voor een multinationaal opererende onderneming, zonder diverse afzonderlijke nationale verslaggevingregels voor buitenlandse deelnemingen.
‘Ondertussen heeft de middenmarkt een afwachtende houding: gaat de overheid het verplichten of juist niet? ‘ besluit Tsang. ‘Ik vermoed dat dit te zijner tijd wel gaat gebeuren. De vraag is alleen, om aan te sluiten bij mijn voorganger: ‘Wanneer?’ En overweeg daarbij: wat is de relevantie van internationale boekhoudregels als het gaat om een bedrijf in een nationale omgeving met een Nederlandse praktijk?’
Ifrs
View more presentations from ftsang
Geen opmerkingen:
Een reactie posten