25 juni 2009

Waarom accountants vasthouden aan de samenstelpraktijk, over koeien en sterren



Jan Wietsma vroeg mij afgelopen week: ‘Waarom houden accountants zo vast aan de samenstelpraktijk?’. Nu wist ik aan de hand van twitter dat Jan afgelopen week twee strategische sessie voor kantoren hield, dus misschien was dat wel een conclusie van Jan na een dergelijke strategische sessie. Mijn primaire antwoord was dat de samenstelpraktijk voor veel accountants nog steeds hun Cash Cow is. En volgens de BCG-matrix is een cash cow een product of dienst die een hoge marge levert en daarom ook in belangrijke mate bijdraagt aan het resultaat. En kijken wij naar de markt, dan is de samenstelpraktijk ook de grootste praktijk als wij kijken naar de aantallen klanten en was het niet Prahalad die ons wees dat er aan de bodem van de piramide geld verdiend kon worden?

Jan opperde ook nog dat het raar is om over cash cows te spreken als we een wettelijk beschermd beroep zijn. Dat ben ik niet met Jan eens, want de wettelijke bescherming heeft mijns inziens alleen te maken met het wettelijke controle-gedeelte en niet met de samenstelpraktijk. We leggen daar natuurlijk wel de zweem van controle over, maar dat heet gewoon marketing. Net als het ‘kies bewust’-logo dat door een aantal grote fabrikanten in het leven is geroepen.

Toch zit er wel een diepere essentie achter Jans vraag, want hij stelt niet de vraag waarom accountants nog steeds nog zo vast houden aan de controlepraktijk. En juist met de komst van de AFM-vergunning hebben veel kantoren zich de vraag gesteld of zij nog wel moeten doorgaan met de controlepraktijk. We weten met zijn allen dat uiteindelijk maar een beperkte groep kantoren uiteindelijk voor een vergunning is gegaan. Een veel grotere groep heeft gekozen voor alleen de afgeleide samenstelfunctie. En een vraag die wij ons zouden kunnen stellen is of je kan samenstellen zonder dat je ook de controlefunctie uitoefent? Immers, we hebben geleerd dat voor controle onafhankelijkheid en professional judgment nodig is en de vraag is bij alleen maar samenstellen of dat dan goed gaat? Daar komt nog bij dat de wereld om ons heen steeds complexer wordt en dat is meer dan alleen automatisering. En net zoals wij ons in de controleomgeving de vraag moeten stellen of de gereedschappen die we gebruiken nog wel toereikend zijn, moeten we die vraag ook stellen in de samenstelpraktijk. Afgelopen jaar had ik een pittige discussie met een accountant tijdens een seminar die stelde dat hij toch voornamelijk moest bijblijven op verslaggevings-issues en dat de rest eigenlijk niet relevant was. Ik bestrijd dat ten zeerste, ook in de samenstelpraktijk is kennis van administratieve organisatie en interne controle vereist, dat behoort ook tot je natuurlijke rol als accountant. Een accountant is geen deskundige op het gebied van externe verslaggeving, hij is een deskundige op het gebied van zekerheid bij financiële verantwoordingen.

Dat brengt ons ook weer terug bij de discussie die ons beroep een hele tijd heeft beziggehouden, de waarde van de samenstelverklaring. Ik ga die discussie niet overdoen, maar ik denk dat de samenstelverklaring gewoon het ‘ik kies bewust-logo’ is en er zijn klanten die graag zo’n ‘ik kies bewust-logo’ op hun jaarrekening willen hebben en bereid zijn om daar wat extra voor te betalen. Zie het als het A-merk in de supermarkt. Ik denk wel dat we dan ook vanuit marketingperspectief naar de samenstellingverklaring moeten kijken, want nu is het niet heel erg lekker.
Weer even terug naar de kern. Jan stelt volgens mij ook de vraag omdat hij graag zou willen zien dat accountants veel meer innoveren, nieuwe diensten oppakken. Ik ben dat met hem eens, maar de eerder genoemde BCG-Matrix leert ons ook dat we naast de cash cows ook nog stars, question marks en dogs binnen het bedrijf hebben en dat we er van allemaal een paar nodig hebben willen we gezond blijven. Kortom, de samenstelpraktijk hebben we nodig om de innovatie rondom de toekomst te kunnen financieren. Daar raakt Jan natuurlijk wel een gevoelig punt, want wat is uw R&D-budget voor dit jaar? Kijken we wat verder naar de toekomst, dan is duidelijk dat accountantskantoren er anders uit gaan zien en dat er aanzienlijke investeringen nodig zijn om daar te komen. En die weg is ook niet zonder valkuilen en dus moeten we ook nog leergeld betalen. Hoe die toekomst eruit ziet, behandel ik in mijn volgende blog!

Geen opmerkingen: