Tone at the top

Afgelopen weekend viel ‘de accountant’ of moet ik zeggen ‘accountant’ op de mat. Op de voorpagina las ik dat de commerciële vaardigheden steeds belangrijker worden. Niet alleen partners moeten hun commerciële ‘voelhorens’ ontwikkelen. Ik was even stil……………….. Dit lijkt een beetje op een bankier die laatst aan een tafeltje naast mij in een restaurant zat te pochen over zijn bonus van pre-crisisniveau. Waren wij nu juist na de crisis niet op zoek naar de robuuste accountant, die niet meer wordt gedreven door commerciële prikkels? Moest de tone at the top nu niet juist kwaliteit zijn in plaats van commercialiteit? Of is het nieuwste adagium dat we de commercialiteit vooral gaan delegeren? Nu de lente weer aanbreekt in de economie, vergeten we de lessen van de crisis weer snel, en de tone at the top waait weer met de nieuwe wind mee.

Overigens heb ik dat altijd een rare term gevonden; tone at the top. Volgens mij is het veel belangrijker om te werken aan een goede cultuur met heldere en duidelijke kernwaarden. En dan bedoel ik niet zo’n door het hoofdkantoor opgestuurd sleets lijstje bij de ingang van het bedrijf met daarop de kernwaarden. Nee, kernwaarden moeten sturend zijn voor de medewerkers en deze moeten bijvoorbeeld ook meegenomen worden in beoordelingsgesprekken. En dan niet half-half, maar ze moeten daar echt een wezenlijk onderdeel van uitmaken. Ik heb eerder het voorbeeld gebruikt van het Internetretailbedrijf Zappos, dat zeer sterk cultuurgedreven is. Dat is meer dan een commercieel uithangbord; iets wat in de organisatie doorleefd wordt.

En als ik bij veel kantoren kijk naar kernwaarden, dan kom ik altijd mooie woorden tegen als onafhankelijkheid, objectiviteit en integriteit. Ik heb eigenlijk nog nooit bij een kantoor gelezen ‘Wij zijn gewoon verschrikkelijk commercieel’. Wat ik wel merk, is dat veel accountantskantoren toch een beetje allemaal dezelfde cultuurwaarden hanteren. Deze lijken zo overgenomen uit een of andere richtlijn. En dat maakt het weer lastig om dat dan uit te leggen aan de medewerkers. Kijk bijvoorbeeld naar de cultuurwaarden van Zappos:
1. Deliver WOW Through Service
2. Embrace and Drive Change
3. Create Fun and A Little Weirdness
4. Be Adventurous, Creative, and Open-Minded
5. Pursue Growth and Learning
6. Build Open and Honest Relationships With Communication
7. Build a Positive Team and Family Spirit
8. Do More With Less
9. Be Passionate and Determined
10. Be Humble
 
Niet ingewikkeld en door de medewerkers en klanten goed te begrijpen. Deze cultuurwaarden zijn niet door het management vastgesteld, maar in uitgebreide sessies met de medewerkers. Nu is Zappos geen accountantskantoor en hoeft het niet te voldoen aan allerlei regelgeving van AFM. Maar ik denk dat medewerkers prima in staat zijn om samen met het management een goede en begrijpelijke set kernwaarden vast te stellen. Ik weet het wel zeker, want het is een proces waarmee ik nu binnen onze organisatie mee bezig ben. Het gaat dus helemaal niet om de toon aan de top, want die toon is er vaak maar tijdelijk. Het gaat om de kernwaarden van een organisatie die doorleefd worden binnen de organisatie. Dan bereik je echt wat.